“Lean”: η ευρεσιτεχνία στο Smooth Criminal

Tags

dance, Ευρεσιτεχνία, Lean, Smooth Criminal

Το Lean, είναι μία κίνηση που πρωτοείδαμε στο βίντεο του Smooth Criminal, η οποία περιλαμβανόταν στην έκδοση τής ταινίας Moonwalker με πρωταγωνιστή τόν ίδιο. Η κίνηση αυτή έχει να κάνει με την αντιβαρύτητα και δίνει την ψευδαίσθηση της αιώρησης, αφού ο χορευτής γἐρνει αρκετά μπροστά και κάτω, χωρίς, όμως, να πέφτει. Αυτήν την κίνηση ο Μάικλ Τζάκσον ονόμασε Lean και τήν ενέταξε αποκλειστικά στην χορογραφία του τραγουδιού Smooth Criminal, όχι μόνο στο βίντεο κλιπ, αλλά και στην παρουσίαση του, στίς ζωντανές εμφανίσεις.

Το Lean ήταν μία  καινοτομία που συνέλαβε ο Τζάκσον για καλλιτεχνικούς σκοπούς. Το να εμπλουτίσει, δηλαδή, την χορογραφία του, μέ μία στάση η οποία λειτούργησε ως οπτικό εφέ, και ταυτίστηκε με τον Τζάκσον. O Michael Jackson ήταν ιδιοφυία, αναμφισβήτητα. Ἐνας αναζητητής τής τέχνης, που  ήθελε να δημιουργεί το καινούργιο και να συνεισφέρει. Κι εδώ συνεισέφερε και στην Τέχνη της Μαγείας και της ψευδαίσθησης.

Η ιδέα είναι να πάς ένα βήμα μπροστά, να καινοτομείς, αλλοιώς γιατί να το κάνω; δεν θέλω να είμαι μία ακόμα κονσέρβα στην γραμμή της παραγωγής, θέλω να δημιουργώ”.
Μάικλ Τζάκσον

Επιστήμη και Τέχνη, Φυσική, Γεωμετρία και Χορός

Και εδώ, πλέον, αναφερόμαστε σε έναν από τους λόγους  τους οποίους  ο Μάικλ Τζάκσον θεωρείται καινοτόμος, προς μεγάλη, και ακατανόητη, αντίδραση κάποιων που αρνούνται να αναγνωρίσουν το πρωτοποριακό καλλιτεχνικό του εργο και την προσφορά του στην τέχνη, από άγνοια και λανθασμένη εκτιμηση. Την συνεισφορά του ανθρώπινου μυαλού, και ίσως μιάς μεγάλης  ιδέας, που μπορεί να χαθεί, όπως και άλλες τόσες στην ιστορία της τέχνης ή της επιστήμης γιατί δεν βρέθηκε κάποιος να τις εκτιμήσει και να τις διαδώσει. Αυτό που θα ήθελα να αναφέρω είναι ότι ξεκίνησα να ψάχνω για μία εντυπωσιακή κίνηση σε ένα βίντεο του Μάικλ Τζάκσον και κατέληξα να διαβάζω φυσική, για την θεωρία της σχετικότητας και τον χωροχρόνο…

Η βαρύτητα και η αντιβαρύτητα στο Lean

Ουσιαστικά, μέσω του LEAN (που σημαίνει επικλίνω/στηρίζομαι σε κάτι) ο χορευτής εμφανίζεται σαν να στηρίζεται σε ένα “αόρατο όρθιο ραβδί”  που προβάλλει από την επιφάνεια της σκηνής, σχηματίζοντας έτσι μία οξεία γωνία με το έδαφος. Η ιδέα ἔχει να κάνει με τον νόμο της βαρύτητας και τής αντιβαρύτητας. Εν ολίγοις, στη φυσική, όπως γνωρίζουμε, “βαρύτητα (gravity)” ονομάζεται η ιδιότητα των υλικών σωμάτων να έλκουν άλλα υλικά σώματα. Ο όρος αντιβαρύτητα (antigravity) αναφέρεται στην υπόθεση ύπαρξης φυσικού νόμου αντίθετου της βαρύτητας. Αναφέρεται στην υποθετική ύπαρξη δύναμης που απωθεί την ύλη. Είναι ένα σύστημα μίας δράσης που τροποποιεί το βαρυτικό πεδίο και δίνει την ψευδαίσθηση της αιώρησης.

Το σχέδιο στο παπούτσι

Σχεδίασε, λοιπόν, μία σχισμή στην φτέρνα του παπουτσιού, με μαθηματική ακρίβεια, που θα μπορεί να συνδέεται με ένα μέρος που σκαλώνει (ένα καρφί στο δάπεδο), και να στερεώνεται, ώστε μετά, να μπορεί να ανασηκωθεί και να αποσυνδεθεί, γλιστρώντας ελαφρώς προς τα πίσω.  Οι χορευτές, για τις ανάγκες μίας περφόρμανς μπορούν να επικλίνουν μπροστά απο το κέντρο της βαρύτητας μέσα από τα ειδικά κατασκευασμένα παπουτσια, τα οποία δένονται και στερεώνονται στα πόδια με ιμάντες (λουριά), τα οποία σκαλώνουν έτσι ώστε να επιτρέπουν στον καλλιτέχνη να γέρνει μπροστά, σχηματίζοντας οξεία γωνία σε σχέση με το δάπεδο της σκηνής, ώστε να δημιουργείται η ψευδαίσθηση της αντίστασης στην βαρύτητα.

To Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας

Tην εφεύρεση του Lean, η οποία αποτελεί ένα είδος μηχανικού συστήματος, κατέθεσε ο Μάικλ Τζάκσον στις 22 Οκτωβρίου του 1993, στο Γραφείο Ευρεσιτεχνιών των ΗΠΑ, και ονομάζεται “Μέθοδος δημιουργίας ψευδαίσθησης της αντιβαρύτητας”  και έχει κατοχυρωθεί στο όνομα του, με Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας  (ΗΠΑ 5255452)

Η εφεύρεση σχετίζεται περισσότερο με την δημιουργία μιάς ψευδαίσθησης για την παρουσίαση του στις ζωντανές εμφανίσεις του, αφού στο αυθεντικό βίντεο-κλιπ είχε χρησιμοποιηθεί μία πιο απλή, και αργή στην κατασκευή της, τεχνική μέσω της οποίας τα παπούτσια αυτά δένονταν και στηρίζονταν σε ιμάντες. Πράγμα που στους γρήγορους ρυθμούς μίας συναυλίας ήταν ανέφικτο να πετύχει.

Δείτε στο βίντεο την ανάλυση του σχεδίου animation για τα live

Eνας χαρισματικός καλλιτέχνης

Σε ένα Online Audio Chat – στις 26 Οκτωβρίου του 2001 ο Μάικλ ρωτήθηκε : Πως έκανες το lean στο βίντεο του Smooth Criminal? Μάικλ: Α, το Smooth Criminal, λοιπόν. Αυτό συνέβη…ενώ είμασταν στη μέση των γυρισμάτων το χορογράφησα εκείνη στην στιγμή. Μας πήρε περίπου μία ώρα για να το κατασκευάσουμε και να το εφαρμόσουμε. Είναι ένα σπέσιαλ εφέ που βοηθάει στο να γείρουμε προς το έδαφος με έναν μεταφορικό ιμάντα.” Αλλά υπήρχε ένα πρόβλημα. Πως θα μπορούσε να το κάνει αυτό στην σκηνή; Αυτό τον έκανε να σκεφτεί και να εφεύρει την μέθοδο κατασκευής ειδικών παπουτσιών που θα τον έκανε να γέρνει πέρα από το κέντρο της βαρύτητας, όπως ήδη είπαμε παραπάνω. Μπορείτε να το βρείτε στο βίντεο, στο 8:20 λεπτό, (ένας από τους χορευτές του Μάικλ στα αριστερά συγκεντρώνεται λίγο για να κατανοήσει την κίνηση επειδή δεν την εκτελεί τόσο μαλακά).

Η ιστορία του Smooth Criminal και το νόημά του. 

Το βίντεο του “Μαλακού – και όχι σκληρού – Εγκληματία”, μας μεταφέρει στο 1930, σε ένα μπαρ, όπου ο Μάικλ βρίσκεται ανάμεσα σε εγκληματίες, χαρτοπαίχτες και πόρνες, προσπαθώντας να φέρει την ισορροπία σε αυτόν τον χαοτικό κόσμο. Το χαρακτηριστικό του Lean είναι ότι λυγίζει μεν το σώμα προς το έδαφος, αλλά δεν πέφτει, σηκώνεται. Μία καλλιτεχνική εξήγηση της σχέσης μεταξύ της ιστορίας και της χορευτικής αυτής κίνησης, που υπηρετεί μία συγκεκριμένη χορογραφία, και είναι το πιο χαρακτηριστικό της στοιχείο, είναι ότι μέσα από τον χορό του, ο Μάικλ προσπαθεί να μυήσει τους ανθρώπους του υποκόσμου, στο καλό, και να τους εναρμονίσει με τον ανώτερο εαυτό τους, Ἐτσι το lean, προφανώς, να συμβολίζει ότι αντιστέκεται στο “βάρος” του κατώτερου εαυτού.  Τα υλικά αγαθά, η εκμετάλευση, και το πάθος για το χρήμα είναι αυτά που τραβάνε τον άνθρωπο προς τα κάτω, και ίσως η (υποθετική) αντιβαρύτητα να σημαίνει ότι ο άνθρωπος μπορεί να απωθήσει την ύλη, και να ενωθεί με τον ανώτερο εαυτό. Πως μπορεί να συνδυαστεί η βαρύτητα με την ψυχή και την πνευματικότητα; Πως εδώ συναντιέται ο μύθος με την επιστήμη με την μαγεία της Τέχνης. Ο Μάικλ Τζάκσον, ούτως ή άλλως, πάμπολλες φορές μας έχει αφήσει με το στόμα ανοιχτό, αποκαλύπτοντας την πνευματική και ιδιοφυή δημιουργικότητα της καλλιτεχνικής του σκέψης.

SMOOTH CRIMINAL – ΤΟ ΕΠΙΣΗΜΟ ΒΙΝΤΕΟ

Η αντιβαρύτητα και η ψευδαίσθηση της αιώρησης, είχε απασχολήσει ξανά τον Μάικλ, ως ιδέα, στο Moonwalk (Η ψευδαίσθηση ότι έχουμε λιγότερη βαρύτητα στο φεγγάρι απ᾽οτι έχουμε στη γη). Παρόλο όμως που το θεωρητικό υπόβαθρο της αντιβαρύτητας είναι σχετικά ασταθές, μια και δεν έχει εδραιωθεί καμία θεωρία που να περιγράφει μαθηματικά το φαινόμενο, οι τεχνικές της έχουν να επιδείξουν αποτελεσματικότητα που εκπλήσσει ακόμα και τον πιο απαιτητικό σκεπτικιστή.

Ἐχω μία φωτογραφία ὁπου ο Μάικλ, προφανώς, ερευνά κάτι σχετικό με το θέμα τής αντιβαρύτητας και της απώλειας βάρους που έχει να κάνει με τον μεταιωρισμό και κατά πάσα πιθανότητα τήν ύπνωση. Ο Μάικλ πάντα ήθελε να … “πετάξει”, όπως γράφει στο Childhood, και τελικά η δήλωση του “Eιμαι Πήτερ Παν στην καρδιά μου” ίσως να μήν είναι τόσο παιδιάστικη όσο φαινόταν σε κάποιους. Δεν είναι απλό και καθημερινό το να ψάχνει και αναζητά τις δυνατότητες του ανθρώπου, το τι μπορεί να κάνει ο άνθρωπος μέσα από την επιστήμη,  και αυτό ίσως να αποδεικνύει ότι ο Μάικλ Τζάκσον, όντως, σκεφτόταν διαφορετικά από έναν κοινό άνθρωπο ή έναν κοινό καλλιτέχνη, πράγμα που δεν μόρεσε να καταλάβει ο κόσμος.  Η Ελίζαμπεθ Τέηλορ είχε πει για τον Μἀικλ: Ο Michael Jackson είναι γεμάτος απο βαθειά συναισθήματα που δημιουργούν έναν “μη-γήινο” πλάσμα, εναν άνθρωπο ιδιαίτερο, που είναι αθώος σαν παιδί αλλά ταυτόχρονα σοφός.  Και ίσως ο Μαλακός Εγκληματίας να θυμίζει τον Ἰκαρο τιμωρημένο για την επισφαλή πτήση του προς τον ήλιο.

ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗ

Δύο παράλληλες που συγκλίνουν μία εξαιρετική ομιλία για τον συνδυασμό τους

Η βαρύτητα και η Γενική Θεωρία της Σχετικότητας …και οι αποκλισεις που προκαλούνται από τις εξωτερικές δυνάμεις που ασκούνται στο σώμα. *
Ταξίδι στο χρόνο: Ο Αϊνστάιν δημοσίευσε τη θεωρία της ειδικής σχετικότητας σε ηλικία είκοσι έξι ετών, ενώ εργαζόταν στο Ελβετικό Γραφείο Ευρεσιτεχνιών.